Puddingen, ijs en taartjes, zijn al eeuwen een geliefde, zoete afsluiting van een diner. Het woord dessert is afgeleid van het Franse werkwoord desservir, dat ‘de tafel afruimen’ betekent. Het werd dan ook geserveerd nadat de dinertafel was afgeruimd. Janny van der Heijden, auteur en tv-persoonlijkheid, is gastconservator van de tentoonstelling Grand Dessert – De geschiedenis van het toetje. Het plezier van het toetje staat centraal en wordt belicht met kookboeken, bakvormen, serviezen en heel veel meer. Of het gaat om een simpele vlaflip of een koninklijk dessertbuffet: deze tentoonstelling doet watertanden.

Bijschrift: Puddingvormen, ontwerp Andries Copier (1901-1991), uitvoering Glasfabriek Leerdam, circa 1930, persglas. Collectie Kunstmuseum Den Haag

Kunstmuseum Den Haag

Grand Dessert – De geschiedenis van het toetje

In de tentoonstelling Dirk Braeckman / Léon Spilliaert  confronteert Kunstmuseum Den Haag de oeuvres van twee bepalende Belgische kunstenaars: Léon Spilliaert (1881-1946) en Dirk Braeckman (1958). Hoewel de ene kunstenaar nog niet geboren is wanneer de ander overlijdt, en hoewel Spilliaert veelal werkte met inkt, potlood en pen en Braeckman voornamelijk fotografie als medium gebruikt, zijn er talloze visuele en thematische overeenkomsten te ontdekken in hun oeuvres. Verstilling, afwezigheid, isolatie en suggestie zijn centrale thema's. Grijstinten domineren en er lijkt altijd sprake van een atypische kadering. Hun werk heeft duidelijke wortels in de symbolistische traditie, maar bovenal delen ze een gevoelsmatige verwantschap in het uiting geven aan de mysteries van het leven – een verwantschap die nauwelijks in woorden te vatten is. Reden te meer dat in een grote tentoonstelling nader te onderzoeken.

Bijschriften:
Zonder titel, Dirk Braeckman
Léon Spilliaert, Kursaal en zeedijk, 1908.

Dirk Braeckman / Léon Spilliaert

Tijdloos, baanbrekend, elegant en invloedrijk: de ontwerpen van Christian Dior (1905 -1957) zijn het allemaal. In de jaren na de Tweede Wereldoorlog richt hij zijn eigen, al snel wereldberoemde, modehuis op in Parijs en maakt een ongekend snelle opmars in de modewereld. Zijn ‘New Look’ met wijde rokken, verandert de mode en zijn silhouetten worden gedragen van Parijs tot Londen, New York, Tokio en Rio de Janeiro. Hij was een visionair met lef en dat geldt ook voor zijn opvolgers: Yves Saint Laurent, Marc Bohan, Gianfranco Ferré, John Galliano, Raf Simons en Maria Grazia Chiuri. Hun talent en grenzeloze creativiteit hebben een onuitwisbare stempel gedrukt op de unieke geschiedenis van het Huis Dior. “Het gedachtegoed van oprichter/couturier Christian Dior is nog springlevend”, zegt modeconservator Madelief Hohé. “In het Kunstmuseum gaan zijn ontwerpen een dialoog aan met die van Maria Grazia Chiuri, de huidige en eerste vrouwelijke Creative Director van Dior”.

Dior is een van ’s werelds grootste en meest tot de verbeelding sprekende couturehuizen, opgericht toen Parijs opkrabbelde na de Tweede Wereldoorlog en haar positie als modestad moest terugwinnen. Christian Dior is opgegroeid aan de Normandische kust, in een roze villa met kleurrijke bloementuin die hij samen met zijn moeder aanlegde. Eigenlijk wil hij architect worden en hij heeft voor de oorlog al een carrière als galeriehouder en werknemer bij andere modehuizen achter de rug. In 1946 opent hij met veel bravoure zijn modehuis aan de Avenue Montaigne en presenteert hier zijn eerste, ultra-feminiene collectie in 1947. Het wordt gezien als een gedurfde, revolutionaire collectie waarin hij korte metten maakt met de sterke, vierkante schouderlijnen die je tijdens de oorlog voornamelijk zag. In de Corolle lijn introduceert hij volle rokken, smalle tailles en aflopende schouders. En in zijn En Huit lijn, waarin vrouwelijke vormen prachtig tot hun recht komen, staan verfijning en vakmanschap centraal. 

Bij het zien van dit schouwspel roept Carmel Snow, hoofdredacteur van het Amerikaanse tijdschrift Harper’s Bazaar, spontaan uit: “It’s quite a revolution, dear Christian, your dresses have such a New Look!”

Al snel is de naam Dior over de hele wereld bekend én worden zijn creaties wereldwijd gedragen. Christian Dior overlijdt op jonge leeftijd en stond slechts tien jaar aan het roer van Maison Dior, maar zijn werk heeft tot op de dag van vandaag grote impact.

De Dior spirit
De ‘New Look’ is  een van de meest nagevolgde modesilhouetten ooit, maar ook in de jaren daarna verrast Dior de wereld met nieuwe modelijnen, zoals de Zigzag-lijn (1948), de H-lijn (1954) en de A-lijn (1955). Christian Dior heeft 22 succesvolle, invloedrijke collecties gepresenteerd. Het modehuis groeit, er volgen dependances in New York en Londen, en licentieovereenkomsten met modehuizen in diverse landen. Niet alleen coutureklanten houden van Diors prachtige ontwerpen; hij beïnvloedt de garderobe van miljoenen vrouwen in de hele wereld. Zijn unieke, nog altijd inspirerende nalatenschap staat centraal in DIOR – A New Look.

Dior Vrouwen
De titel van deze modetentoonstelling verwijst ook naar deze tijd waarin het gedachtegoed van de oprichter voortleeft. Maria Grazia Chiuri heeft zich verdiept in Christian Diors visie en het DNA van het modehuis, maar ontwerpt voor de vrouwen van nu. “If Dior is about femininity, then it is about women. And not about what it was to be a woman 50 years ago, but to a woman today”. Voor haar eerste ready-to-wear collectie in 2016 vormde de klassieke New Look de basis, maar in combinatie met een eenvoudig T-shirt met de slogans ‘(Dio)Revolution’ en ‘We should all be feminists’, geïnspireerd op het gelijknamige essay van Chimamanda Ngozi Adichie. De Creative Director werkt graag samen met vrouwelijke kunstenaars. In het verlengde daarvan heeft Kunstmuseum Den Haag de Nederlandse fotografe en beeldend kunstenaar Viviane Sassen gevraagd speciaal voor deze tentoonstelling een fotoserie te maken, in samenwerking met Dior.

Foto credits: © Viviane Sassen voor Kunstmuseum Den Haag

Bijzondere vriendschappen
Actrice Marlène Dietrich hulde zich zowel privé als in films graag in Dior. Bij verschillende films eiste ze zelfs dat ze gekleed zou worden door Dior. Voorafgaand aan de opnames voor Stage Fright zei ze stellig tegen Alfred Hitchcock: “No Dior, no Dietrich”. Ook veel andere beroemdheden worden geassocieerd met Dior, waaronder Grace Kelly, prinses van Monaco. In DIOR – A New Look staan echter niet alleen beroemde vrouwen in de spotlights, er is ook aandacht voor de vele vrouwen die achter de schermen zoveel werk hebben verzet.

Frisse blik
DIOR – A New Look werpt een frisse blik op het couturehuis en toont ontwerpen van Christian Dior zelf en van zijn opvolgers Yves Saint Laurent, Marc Bohan, Gianfranco Ferré, John Galliano, Raf Simons en Maria Grazia Chiuri. De centrale verhaallijn is de dialoog tussen het werk van founding father Christian Dior en Maria Grazia Chiuri. De gedurfde, eigen en vooruitstrevende stijl van beide ontwerpers is impactvol en sluit perfect aan bij de tijdgeest. Met hun statement looks hebben ze het couturehuis beiden een frisse ‘New Look’ gegeven.

Alleen te zien in Den Haag
De tentoonstelling DIOR – A New Look is geïnitieerd en bedacht door het Kunstmuseum en was niet op andere locaties te zien. Ontwerpen uit de collectie van Kunstmuseum Den Haag worden aangevuld met uitzonderlijke bruiklenen van Dior Héritage, Palais Galliera (Musée de la Mode de la Ville de Paris), Musée Yves Saint Laurent Paris en andere (privé)collecties in België, Duitsland, Italië, Monaco en de Verenigde Staten. Een bijzonder element is de toevoeging van Dior costume jewellery, afkomstig van een van de grootste particuliere verzamelingen ter wereld. Een selectie tekeningen, schetsen en iconische foto’s maakt het geheel af.

De inrichting van de tentoonstelling wordt verzorgd door art director Maarten Spruyt. Bij de tentoonstelling verschijnt een Nederlandstalige catalogus en een kinderkunstboek door Annemarie van Haeringen over de jonge Christian Dior. Direct bij de tentoonstellingszalen richt het museum een pop-up shop in, waar bezoekers diverse items kunnen aanschaffen als herinnering aan DIOR – A New Look.

Beeld: Christian Dior, Bar-ensemble, haute couture ‘New Look’-collectie voorjaar/zomer 1947, collectie Dior Héritage, Parijs (Héritage reproduction) Foto: Viviane Sassen voor Kunstmuseum Den Haag Art Direction: Maarten Spruyt Technische assistentie: Matthew Miziolek Haar & Make-up: Irena Ruben @ House of Orange, assistentie: Luliia Parovincha Model: Aline Gaudin @ Ford Models Pariss Locatie: Christian Dior Couture, Parijs Courtesey Christian Dior, Parijs

Deze tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt door Nationale-Nederlanden, Fonds 21 en het Blockbusterfonds.

DIOR – A New Look

Adam

Maggie

Christie

Eric

Anna

Standard

guestList

Het Kunstmuseum is een modern paleis voor de kunsten. Stap binnen in een betoverend gebouw, dwaal door schitterende daglichtzalen en ontdek dat ene kunstwerk dat u persoonlijk raakt. Misschien bent u straks wel een beetje verliefd. Op dat bijzondere schilderij van Monet. Die indrukwekkende fotografietentoonstelling. Het avontuurlijk leven van Piet Mondriaan. De intieme kabinetten van het Berlagegebouw. Of de stijlkamers vol Delfts Blauw. Een bezoek aan het Kunstmuseum is altijd een betekenisvolle en onvergetelijke ervaring.

Kunstmuseum Den Haag

3

Grand Dessert – De geschiedenis van het toetje

Dirk Braeckman / Léon Spilliaert

DIOR – A New Look

June