You can't join this event anymore

About

De ontwikkeling van kindcentra, waar basisonderwijs en kinderopvang samenwerken, krijgt veel aandacht van beleidsmakers, politici en professionals. Deze samenwerking zou de kwaliteit van onderwijs en kinderopvang verbeteren en de ontwikkeling van kinderen ondersteunen. Echter, verschillen in wetgeving, financiering en kwalificatie-eisen vormen hierin barrières. Hoewel deze verschillen landelijk spelen, zien we in de praktijk toch dat wijze en intensiteit van samenwerking tussen kinderopvang en onderwijs varieert. Vermoed wordt daarom dat leiderschap een belangrijke rol heeft in het al dan niet aanjagen van deze, interprofessionele samenwerking tussen onderwijs en kinderopvang. Dit proefschrift onderzoekt interprofessionele samenwerking tussen kinderopvang en basisonderwijs, en de rol van leiderschap hierin. De centrale vraag is: “_Hoe bevorderen school- en kinderopvangleiders IPS in het kader van kindcentrumontwikkeling, en hoe draagt een professionaliseringsprogramma voor leiders daaraan bij?_” Deel I van het proefschrift schetst de context, door de aard en intensiteit van interprofessionele samenwerking tussen kinderopvang en onderwijs te onderzoeken, de mate waarin medewerkers zijn toegerust voor IPS en hoe leidinggevenden deze samenwerking trachten te intensiveren via hun leiderschap. Hiertoe is een nieuw analysemodel ontwikkeld, het Kindcentrum-integratiemodel (KCIM), dat zes dimensies onderscheidt waar interprofessionele samenwerking plaatsvindt. De studie toont aan dat IPS in kindcentra doorgaans laag tot middelmatig is, vooral op de normatieve dimensie, die gedeelde waarden en wederzijds respect betreft. Knelpunten zoals ongelijkheid in budgetten, professionalisering en statusverschillen kwamen duidelijk naar voren. Leerkrachten en pedagogisch professionals beschouwden zichzelf als bekwaam en gemotiveerd voor IPS, maar ervoeren onvoldoende tijd, ondersteunend leiderschap en een inclusief organisatieklimaat. Leerkrachten van groepen 1 t/m 3 voelden zich het meest bekwaam en gemotiveerd. Inclusief leiderschap, dat zowel verbondenheid faciliteert als waardering voor eigenheid bevordert, blijkt effectief in werkomgevingen met wij-/zijverschillen en is daarom als invalshoek gebruikt om het leiderschapsgedrag van school- en kinderopvangleiders te onderzoeken. Naar voren kwam dat school- en kinderopvangleiders vooral gedrag vertonen dat verbondenheid bevordert, maar minder gedrag dat eigenheid waardeert. Ook non-positief inclusief leiderschapsgedrag, zoals gemiste kansen of stigmatiserend gedrag, werd regelmatig waargenomen. Op basis van Deel I is een professionaliseringsprogramma (PDP) voor inclusief leiderschap ontwikkeld. Deel II onderzoekt dit programma en constateert dat het PDP het bewustzijn en de vaardigheden in inclusief leiderschapsgedrag op zowel verbondenheid als waardering voor eigenheid heeft verbeterd. Deelnemers leerden vooral door gezamenlijke deelname en reflectie, wat leidde tot meer wederzijds begrip en sterkere professionele banden. Volledige integratie volgens het KCIM is binnen de huidige wetgeving niet mogelijk, en dat geeft school- en kinderopvangleiders een grote verantwoordelijkheid om het gewenste integratieniveau te bereiken binnen het bestaande gesplitste en hybride systeem. Dit proefschrift bevestigt daarbij het belang van inclusief leiderschap voor IPS. Een inclusief organisatieklimaat lost systeemproblemen niet op, maar levert de ingrediënten voor een beter klimaat voor interprofessionele samenwerking. Beleidsmakers en organisaties zouden dan ook moeten investeren in programma's die leiders hierin ondersteunen. Daarbij kunnen kindcentra de ontwikkelde modellen en meetinstrumenten uit dit proefschrift gebruiken om de mate waarin zij interprofessioneel samenwerken te evalueren en verder te ontwikkelen.

Location

Hosted by

Tilburg University

Guest list